Las Teutoburski

Oddaj moje legiony!

Germania. W 9 roku n.e. Rzym poniósł wielką klęskę podczas bitwy w Lesie Teutoburskim, około 150 kilometrów na wschód od Renu. 

Rzymianami dowodził Kwintyliusz Warus. Przywódcą Germanów był Arminiusz - syn wodza plemienia Cherusków, wychowany w Rzymie, były zakładnik i rzymski żołnierz. Otrzymał obywatelstwo rzymskie i cieszył się zaufaniem dowódcy. On też wprowadził rzymskie wojska w leśną zasadzkę.

W gęsto zalesionym obszarze górskim wojska rzymskie nie miały szans na skuteczną obronę, a tym bardziej na zwycięstwo. Błąd dowodzącego nimi Warusa polegał na tym, że legiony nie przemieszczały się w szyku bojowym i były obciążone zbyt dużą ilością obsługi obozowej. Dowódca nie wysłał też zwiadowców, którzy mogliby w porę ostrzec o planowanej zasadzce.

Walka trwała trzy dni i dwie noce. Łącznie zginęło około 20 tysięcy rzymskich żołnierzy, nie licząc 10 tysięcy sług, obsługi taborów i cywili. Niewielka część legionistów została wzięta do niewoli. Warus i jego oficerowie popełnili samobójstwo. Uciec przez bagna udało się tylko kilkunastu żołnierzom.

W wyniku zdrady Arminiusza zostały unicestwione trzy legiony: XVII, XVIII i XIX. Antyczni Rzymianie byli bardzo przesądni. Formacji tych nigdy więcej nie odtworzono, ich numery nie zostały ponownie użyte. 

Na wieść o tak ogromnej stracie, Oktawian August miał zawołać: Kwintyliuszu Warusie, oddaj legiony! Cesarz był wstrząśnięty do tego stopnia, że na znak żałoby nie golił się i nie strzygł przez kilka miesięcy. W żałobie obchodził też każdą rocznicę klęski Rzymu.

Bitwa w Lesie Teutoburskim była początkiem siedmioletniej wojny Rzymu z Germanami. Rzymianie ostatecznie zwyciężyli, ustanawiając na czterysta lat granicę imperium na rzece Ren.

Nie sposób pominąć faktu, iż wspomniana bitwa i zwycięstwo nad Rzymianami wywarły wpływ na kształtowanie się niemieckiego nacjonalizmu w XIX wieku.

GRAMMATICVS