Cyfry rzymskie

Liczenie po rzymsku

Ślady po Imperium Romanum otaczają nas pod postacią rzymskich cyfr. W Europie posługiwano się nimi powszechnie do końca średniowiecza.

Choć nie zawsze zwracamy na to uwagę, zasady zapisu cyframi rzymskimi są nam znane i stały się zupełnie naturalne. Rzymskich cyfr używa się dziś nieco rzadziej, jednak nic nie wskazuje na to, by miano z nich zrezygnować. 

W Polsce cyframi rzymskimi oznacza się na przykład piętra w budynkach. Warto zwrócić na to uwagę. Gdzie jeszcze? W imionach władców - króli, cesarzy oraz papieży (np. Jan III Sobieski, Otton III, Jan Paweł II), w numeracji klas i lat studiów, wydziałów w instytucjach, a także numeracji tomów ksiąg. 

W języku polskim używając cyfry rzymskiej, zapisuje się nazwę wydarzenia historycznego (np. I wojna światowa, III rozbiór Polski). Ciekawostką jest numeracja polskich liceów i tylko liceów, ponieważ zasada ta nie obejmuje szkół podstawowych i gimnazjów. 

Oprócz krajów anglosaskich, cyfr rzymskich używa się do numeracji stuleci. Stosuje się je również w nazewnictwie wydarzeń powtarzanych cyklicznie, jeśli cyfra występuje na początku (np. VII Festiwal..., V Maraton...).

Czasami można zauważyć datę zapisaną w ten sposób, że miesiąc oznaczono cyfrą rzymską. Dzięki temu unikamy błędnego odczytania daty. Chodzi tutaj szczególnie o system amerykański, w którym jest ona zapisywana w kolejności miesiąc-dzień-rok, a nie dzień-miesiąc-rok.

GRAMMATICVS