Imiona i miesiące


Antyczne czy współczesne?

Wśród popularnych, męskich imion starożytnych Rzymian znajdowały się takie, które mogą dzisiaj budzić zdumienie i zaciekawienie. Imiona te są w zasadzie liczebnikami. Należą do nich między innymi: Kwintus (Piąty), Sekstus (Szósty), Septymus (Siódmy), Oktawus (Ósmy) i Decymus (Dziesiąty).

Zdania na temat ich powstania są podzielone. Część badaczy twierdzi, że imiona te nadawano w związku z kolejnością urodzenia w danej rodzinie, czyli np. piąte dziecko płci męskiej nosiłoby imię Kwintus. Inni natomiast uważają, iż powstały przez urodzenie dziecka w konkretnym miesiącu: piątym, szóstym, siódmym, itd.

Warto zauważyć, że rzymski kalendarz pierwotnie miał tylko dziesięć miesięcy i rozpoczynał się od marca, poświęconego Marsowi - bogu wojny. Nazwy miesięcy brzmiały więc kolejno: MARTIUS, APRILIS, MAIUS, IUNIUS i dalej według kolejności: QUINTILIS - piąty, SEXTILIS - szósty, SEPTEMBER - siódmy, OCTOBER - ósmy, NOVEMBER - dziewiąty, DECEMBER - dziesiąty.



Dopiero później Quintilis zmienił nazwę na Iulius [więcej TUTAJ], a Sextilis na August [więcej TUTAJ]. Jak więc brzmiały jedne z najpopularniejszych imion rzymskich (praenomen)? Oto one: Aulus, Appiusz, Gajusz, Gnejusz, Lucjusz, Mamerkus, Maniusz, Marek, Publiusz, Prokulus, Serwiusz, Spuriusz, Tytus i Tyberiusz.

Nie sposób pominąć faktu, iż rzymskie nazwy miesięcy oraz ich różne formy zadomowiły się na stałe w wielu językach świata. Są one właśnie tym, czego nie widać - cichym dziedzictwem Rzymu. Często nie zastanawiamy się nad tym, jaką genezę mają określone nazwy. W tym przypadku widzimy to jak na dłoni. Za przykład niechaj posłuży język angielski, w którym każdy miesiąc ma swój łaciński odpowiednik:

January - Ianuarius
February - Februarius
March - Martius 
April - Aprilis
May - Maius
June - Iunius
July - Iulius
August - August
September - September
October - October
November - November
December - December

GRAMMATICVS