Władza rzymskiego ludu
Polibiusz - grecki historyk i kronikarz antycznego Rzymu przedstawił nam rolę ludu w państwie z czasów republiki. W VI rozdziale swojego dzieła zatytułowanego Dzieje opisał sprawy, na które miał wpływ rzymski lud.
Wydawać by się mogło, że na kształt i ustrój państwa wpływ miał jedynie senat. To on posiadał moc decyzyjną, a co za tym idzie rozporządzał zasobami finansowymi, zarządzał sprawami wojennymi dotyczącymi wydatków i działań podczas bitew.
Polibiusz mówi, że mimo wszystko rzymski lud miał udział w rządzeniu państwem. Udział ten autor Dziejów uważa nawet za najważniejszy, ponieważ tylko lud rozstrzygał o nagrodach i karach. Na nich dwóch opierają się według historyka wolne państwa, władza, a nawet całe społeczeństwa.
Dalej czytamy interesujący fragment:
Lud zatem sądzi często także w takich procesach, w których za przestępstwo grozi znaczna kara pieniężna, a zwłaszcza sądzi tych, którzy piastowali wysokie urzędy; wyrok zaś śmierci tylko on wydaje.
Fragment Forum Romanum - głównego ośrodka politycznego, religijnego i towarzyskiego Rzymu.
Trudno w tym miejscu nie zgodzić się z Polibiuszem. Ludowi rzymskiemu przypadała bowiem rola kontrolera oraz sędziego osób, które wykonywały w antycznym Rzymie swe zadania w imieniu tegoż ludu.
Polibiusz opisał także dla przykładu pewien zwyczaj. Wydaje się istotny, jeśli po pierwsze historyk o nim wspomniał, a po drugie stwierdził, że zwyczaj ten zasługuje na pochwałę. Chodzi o sprawę, jak ją nazywa: gardłową.
GRAMMATICVS
Osoba oskarżona może w sposób jawny i otwarty odejść z miasta, czyli sama się skazać i udać na dobrowolne wygnanie. Możliwe jest to tylko wtedy, gdy choć jedna z rzymskich dzielnic mających wydać wyrok, nie oddała jeszcze swojego głosu w sprawie oskarżonego.
Polibiusz, pełen podziwu dla rzymskich praw pisze:
Polibiusz, pełen podziwu dla rzymskich praw pisze:
Dalej lud rozdaje urzędy między godnych ludzi, co jest w wolnym państwie najpiękniejszą nagrodą za cnotę. Ma on także prawo zatwierdzania ustaw; a co jest najważniejsze, postanawia o pokoju i wojnie. A gdy chodzi o zawarcie sojuszu, zakończenie wojny i układy, lud jest tym, który to wszystko ustala i ratyfikuje, albo też unieważnia.
Historyk zakończył temat przekonany o tym, że lud rzymski posiadał w istocie największy udział w sprawowaniu władzy i właśnie to decydowało o ustroju demokratycznym w czasach republiki. Cóż bowiem znaczy republika? Łacińskie słowa res publica to tyle, co rzecz publiczna, stworzona wspólnymi siłami, nasza rzecz pospolita...
Historyk zakończył temat przekonany o tym, że lud rzymski posiadał w istocie największy udział w sprawowaniu władzy i właśnie to decydowało o ustroju demokratycznym w czasach republiki. Cóż bowiem znaczy republika? Łacińskie słowa res publica to tyle, co rzecz publiczna, stworzona wspólnymi siłami, nasza rzecz pospolita...
GRAMMATICVS