Cyncynat - legenda Rzymu



Dyktator - bohater

Wzorem starożytnych, rzymskich cnót obywatelskich jest żyjący w V wieku p.n.e. Lucjusz Kwinkcjusz Cyncynat - wódz i polityk. Przydomek Cyncynat znaczy kędzierzawy. Jego dzieje opisał historyk Tytus Liwiusz.

Mimo patrycjuszowskich korzeni był skromnym człowiekiem, który nie przywiązywał dużej wagi do bogactwa i zaszczytów. Mieszkał na wsi i samodzielnie uprawiał niewielkie pole, budząc szacunek i podziw Rzymian. Najważniejszym i najczęściej przytaczanym momentem w jego życiu jest dyktatura w roku 460 p.n.e.

W republice rzymskiej dyktatorem był nazywany człowiek, który na sześć miesięcy otrzymywał od senatu władzę absolutną. Powoływano go w sytuacjach szczególnie groźnych dla państwa, aby zapobiegł kryzysom takim jak wojna czy konflikty wewnątrzpaństwowe.

Senat zadecydował o wyborze Cyncynata na dyktatora w czasie wojny z Ekwami. Sytuacja była bardzo trudna, gdyż jedna z dwóch rzymskich armii konsularnych została otoczona i oblegana wojska nieprzyjaciela. 

Cyncynat przyjmuje delegację senatorów rzymskich. Obraz Alexandra Cabanela z 1843 r.

Jak głosi legenda, posłowie senatu przybyli do Cyncynata, aby oznajmić mu wybór na dyktatora. Zastali go w momencie, kiedy orał pole. Poprosili, aby poszedł do domu i założył togę. Kiedy wrócił odziany w odświętny strój, dopiero wówczas posłowie zwrócili się do niego oficjalnie - jako do dyktatora.

Decyzje i działania podjęte przez Cyncynata zdecydowały o uwolnieniu armii z potrzasku oraz o zwycięstwie Rzymian w wojnie z Ekwami. Po odbyciu triumfu, szesnaście dni od momentu objęcia dyktatury, Cyncynat dobrowolnie zrzekł się urzędu i wrócił do pracy na roli.

Należy przypomnieć, że zgodnie z prawem mógł przez pół roku być dyktatorem z nieograniczoną władzą. Za swoje zasługi dla państwa, w 458 roku p.n.e. został konsulem - jednym z dwóch najwyższych urzędników w Rzymie, wybieranych na roczną kadencję. W roku 439 p.n.e. ponownie pełnił urząd dyktatora, aby zapobiec niepokojom wewnętrznym w Rzymie.
Pomnik Cyncynata przy swoim pługu
- Cincinnati w stanie Ohio, USA.

Cyncynat został jednym z ulubionych bohaterów rzymskich legend. Dla następnych pokoleń był wzorem godnym naśladowania. Ciekawostką jest fakt, że na jego cześć amerykańskie miasto w stanie Ohio zostało nazwane Cincinnati.

Osobny tekst o rzymskich dyktatorach znajduje się TUTAJ.

GRAMMATICVS