Mitraizm - religia Rzymu
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjvbRaWAN20p5fu5FebG6mQEaw6l2r6D970tllTuxaJzvvB38PnkNaCDT1mrhFsfTpKQxjByJE1CKE04rWVCgxFPA1OmnO_M-a1WhUNSWYbC6cPOSIx-ud3lOGc1YWNbObq3nnxS00lb0r6YNDecb2vE_OD0_iaSjWDonL_DJ1RvdcIMzuHuH80Cf_b7A/w640-h360/Mitraizm%20-%20religia%20Rzymu.jpg)
Z Persji do Rzymu
Wizerunek Mitry - zrodzonego ze skały, pochodzącego z Persji bóstwa solarnego, zabijającego byka - symbol niszczącej siły. Przedstawiana na wielu rzeźbach scena nosi nazwę tauroktonia. Złożenie byka w ofierze miało jasną intencję - odnowienie świata. Nie zachowały się zapiski dotyczące tej religii, cała wiedza oraz interpretacja polega jedynie na pozostawionych rzeźbach i malowidłach.
Jednym z przedstawień złożenia ofiary z byka jest marmurowy posąg, znajdujący się w Muzeum Antycznej Ostii. Brakujące ostrze noża trzymanego przez Mitrę było najprawdopodobniej metalowe. Młodzieniec nie ma również czapki frygijskiej, w której zawsze przedstawiali go Rzymianie. Posąg znajdował się pierwotnie w mitreum - świątyni podobnej do skalnej groty, znajdującej się pod ziemią.
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgpFnemITHeXfLzH_OmbMEszmMu-Aq9WPYVQPSPeTE_evV1R6Gs4bVFwd3wjVDZ0Jqo79zCo4yBxnDohXcRNLnUEIfcp4ZkUnHR_8pV6bxlQBWQZzi6TDxfbrJgoRMQUqX_fOMH-_PiRqCl1tz6gZMdM5UsWy_uxOCh9Yy86kyU4cYKO-asfwTj1b2hMA/w475-h640/Mitra%20-%20Ostia%20Antica.jpg)
Uszkodzony posąg Mitry z muzeum antycznej Ostii.
Tam zbierali się mężczyźni, bo tylko oni mogli uczestniczyć w misteriach i przechodzić przez kolejne z siedmiu stopni wtajemniczenia. Nazywali siebie syndexioi - zjednoczeni uściskiem dłoni. Samo dołączenie do grona wyznawców nie było sprawą prostą, gdyż mogło się stać tylko dzięki poręczeniu innej osoby uczestniczącej w obrzędach, a do tego za opłatą. Stąd też można mówić o pewnej elitarności rzymskiego kultu Mitry.
Jak widać, starożytni Rzymianie byli otwarci na obce kulty i nie ograniczali się jedynie do bóstw rodzimych, czy odpowiedników bogów greckich. Na podatny grunt trafiały tutaj inni bogowie i religie, jak choćby frygijska Kybele - Wielka Matka Bogów, egipska Izyda, aż po pochodzące z Judei chrześcijaństwo, krzewione na terenach rzymskiego imperium przez Pawła z Tarsu.
Mitra z berlińskiego Neues Museum. Tauroktonia ukazuje moment, kiedy Mitra wbija nóż w szyję byka, spływającą zeń krew spija pies i wąż, a jądra ofiary atakuje skorpion.
Kult Mitry - wojowniczego boga, zaczął szerzyć się w Rzymie od I wieku n.e. za sprawą żołnierzy służących w legionach przy granicach z Persją. Do rzymskiego, państwowego kanonu religijnego, mitraizm został włączony w III wieku n.e. Jego wyznawcami byli rzymscy cesarze: Kommodus i Aurelian, a także sprzyjający chrześcijaństwu Konstantyn I Wielki.
Pod względem popularności wśród Rzymian, mitraizm określany był jako rywal chrześcijaństwa. Kiedy jednak cesarz Teodozjusz I w roku 381 ogłosił edykt uznający chrześcijaństwo za religię panującą, niedługo potem pod groźbą kary śmierci zakazał praktykowania innych kultów, w tym również mitraizmu. Religia ta zaczęła zanikać, jej wyznawcy padli ofiarą chrześcijańskich prześladowań, a miejsca kultu - mitrea zostały porzucone.
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgXrvqQyIfKX5VO20ivroCRDRvMUkTMvPsKS6YGvF1Yp6zSb0PxwIXaGbeM5xKdp4KQY0ONJEmbaRxAi4Cw6LF2_yH65L6iwSYk1pPX3XxyInhr2rZsHjaBpCw4n-8MDdLK2qqQrTgyy0fueqiiXki8DONVSLCtgGeYl79vuZ4UWxvSjKomP3l8Jc3dxQ/w640-h542/Mitra%20i%20tauroktonia.jpg)
Obok Mitry stoi Kautes i Kautopates. Pierwszy ma uniesioną, a drugi opuszczoną pochodnię - symbol wschodzącego i zachodzącego słońca. Dodatkowym zwierzęciem jest tutaj kruk. Eksponat Muzeum Narodowego w Warszawie.
Na ich miejscu powstały nowe świątynie, wzniesione przez chrześcijan. Doskonałym przykładem jest tutaj powstała w IV wieku Bazylika św. Klemensa w Rzymie, upamiętniająca męczeńską śmierć jej patrona. Podziemia bazyliki, jeszcze w III wieku były miejscem misteriów i rytualnych posiłków, w których uczestniczyli wyznawcy rzymskiego boga słońca - Mitry.
Więcej informacji o rzymskich bóstwach solarnych znajdziesz TUTAJ.